کدپستی چیست و چه کاربردی دارد؟ - بازدیدها : 9 594

کدپستی چیست و چه کاربردی دارد؟

افزايش حجم داد ستدهاي پستي نقاط مختلف كشور با يكديگر و با خارج از كشور، گسترش شهرها و روستاها، هم نامي بسياري از نقاط (مثل نور آباد فارس و لرستان)، تشابه نوشتاري (مثل نوشهرو بوشهر)و از همه مهمتر توجه به سه عامل دقت، سرعت وصحت موجب گرديده پست ايران مانند بسياري از كشورهاي ديگر ناچار به استفاده از سيستم كد گذاري به روش سنتي شود.
اين سيستم ابتدا بر اساس 5 رقم تعريف گرديد كه اين 5 رقم شامل دو جزء بود. جزء اول كد شناخت مقصد و جزء دوم كد توزيع و از عدد يك بعنوان حد فاصل اين دو جزء استفاده شده است. فقط شهر تهران و توابع آن از اين روش مستثني هستند بطور كلي تعداد آحاد كد توزيع بستگي به تراكم و جمعيت وتعداد اماكن هر منطقه دارد. بطوريكه كد رهسپاري تهران عدد يك و كد رهسپاري هفت کلان شهر بزرگ كشور شامل شهرهاي شيراز، مشهد، اصفهان، تبريز، اهواز، رشت وكرج دو رقم، كد رهسپاري 49 شهر درجه دو3 رقم و كد رهسپاري 343 شهر 4 رقم و كد رهسپاري ساير شهرهاي كوچك و نقاط روستاي 5 رقم ميباشد. بطور مثال كد رهسپاري شيراز 71 كازرون 731، شهرستان قائميه 7331 و دهستان خشت این استان 73341 مي باشد.

در اين سيستم آخرين عدد كد رهسپاري در كليه نقاط عدد يك است. اعداد بعد از يك در هر شهر نشان دهنده كد توزيع يعني در واقع يك قطعه يا گشت نامه رساني درهر شهر مي باشد. مثلاً شيراز داراي 196 گشت نامه رساني، شهر كازرون داراي 28 گشت نامه رساني ودهستان خشت فقط داراي يك  گشت نامه رساني است.

در مرحله دوم پست تصميم گرفت با اضافه نمودن 5 رقم به رقمهاي قبلي سيستم كد گذاري را به10رقمي تبديل نمايد كه در اين روش به هر مكان يك كد پستي منحصربه فرد تعلق مي گرفت به اين صورت كه هر گشت به 8 جزء تقسيم و رقم ششم به اين اجزا اختصاص پيدا مي كند و چهار رقم بعدي كد مكان مورد نظر است .

در اين روش به راحتي ميتوان از همين اعداد نشاني مورد نظر را پيدا كرد بطور مثال كدپستي مغازه ای در شیراز 7313643173  ميباشد كه اعداد 7 آن نشان دهنده مركز تجزيه شیرازو كرمان شامل استانهاي فارس بوشهر وكهگيلويه، بويراحمد، كرمان و هرمزگان است.
عدد 31 بعد از 7 نشان دهنده شهر كازرون؛ عدد 36 يك گشت يا منطقه از شهر؛ عدد 4 نشاندهنده يك جزء از آن منطقه وعدد۳۱۷۳ نشان دهنده مكان مورد نظر مي باشد. البته هر جزء خود به چند بلوك تقسيم مي شود كه بلوك تجمعي از چند مكان مي باشد كه از هر طرف به معبر(كوچه، خيابان، بلوارميدان و...) محدود شده باشد كه ممكن است منظم يا نامنظم باشد و ترتيب كد گذاري درهر بلوك از سمت راست بلوك شروع و با گردش در اطراف بلوك به نقطه اوليه ختم ميشود.

شماره گذاري چهار رقم آخر كه كد مكان نامیده مي شود طوري انجام مي شود كه شماره ها پشت سرهم نباشد وعدد خالي بين آنها وجود داشته تا در صورت تخريب مكان و ساخت مكاني با واحد هاي بيشتر با كمبود كد مواجه نشود. مثلاً بعد از عدد ۳۱۷۳ به مكان بعدي بجاي عدد ۳۱۷۴ ممكن است با توجه به موقعيت محل ۳۱۷۹ تخصيص داده شود.